Gần 900 m2 đất công đã biến thành "đất ông" như thế nào?

Như Dân trí đã phản ánh, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình vừa lần thứ hai yêu cầu Chủ tịch UBND TP Hà Nội chỉ đạo Công an TP Hà Nội điều tra làm rõ các hành vi vi phạm của các đối tượng liên quan đến vụ việc biến 887m2 đất công (đất nông nghiệp) thành đất do tư nhân sở hữu và xem xét hành vi vi phạm của ông Lê Công Lộc (thôn Lễ Pháp, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh) để xử lý nghiêm, đúng pháp luật.

Theo tìm hiểu của PV Dân trí, nhiều cán bộ của huyện Đông Anh đang có nguy cơ vào vòng lao lý khi cấp sổ đỏ cho mảnh đất có diện tích rộng 887 m2 có nguồn gốc đất nông nghiệp. Hiện nay Chủ tịch UBND huyện Đông Anh đang chỉ đạo các cơ quan chức năng giữ nguyên hiện trạng khu đất và có văn bản báo cáo Thành ủy, UBND TP Hà Nội về những vấn đề liên quan.

Thôn Lễ Pháp, nơi xảy ra việc các bộ xã, huyện cấp "sổ đỏ" 887 m2 đất ở trái luật trên đất nông nghiệp (Ảnh: Báo Thanh tra)

Đất công biến thành “đất ông”

Báo cáo của UBND huyện Đông Anh gửi các cơ quan có thẩm quyền cho thấy, ngày 4/11/2008, UBND xã Tiên Dương đã có Tờ trình số 03 về việc đề nghị phê duyệt cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân với diện tích gần 1.200 m2 đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, kèm theo danh sách và hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của các hộ gia đình, trong đó có hộ ông Lê Công Lộc.

Căn cứ vào hồ sơ, các cơ quan chức năng địa phương đã tham mưu cho UBND huyện Đông Anh ra quyết định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân này.

Tuy nhiên, đến năm 2009, ông Lê Công Lộc có đơn trình báo về việc mất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nêu trên và gửi hồ sơ (gồm đơn trình báo mất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, biên lai thu tiền và đăng báo 3 lần về sự việc này) đề nghị UBND huyện Đông Anh cấp lại.

Đến ngày 27/3/2009, Văn phòng Đăng ký đất và nhà huyện Đông Anh có Thông báo số 617/TB-VPĐKĐN về việc trình báo mất Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và niêm yết 30 ngày theo quy định.

Đến hết thời gian niêm yết thông báo, Văn phòng Đăng ký đất và nhà huyện Đông Anh không nhận được bất kỳ ý kiến phản ánh nào nên ngày 27/4/2009 đã ra thông báo thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trước đây (theo ông Lộc báo cáo là bị mất) và tiến hành các thủ tục thực hiện cấp lại giấy chứng nhận mới cho ông Lộc tại thửa đất trên.

Theo quy định của pháp luật hiện hành, việc cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Lê Công Lộc là một thủ tục hành chính thông thường đã được UBND huyện Đông Anh thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục quy định tại Quyết định số 23/2008/QĐ-UBND ngày 09/5/2008 của UBND TP Hà Nội. Hơn nữa, ngay tại thời điểm tháng 4/2009, các đơn vị chức năng và UBND huyện Đông Anh cũng không nhận được bất kỳ thông tin gì về vụ việc sai phạm. Tại thời điểm này, cũng không có quy định nào của pháp luật về việc phải xác minh lại nguồn gốc đất khi cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã mất.

Phải tới khi rà soát và phát hiện dấu hiệu sai phạm của việc cấp sổ đỏ cho thửa đất 887 m2 nói trên, Chủ tịch UBND huyện Đông Anh lập tức chỉ đạo Công an huyện Đông Anh vào cuộc làm rõ.

Đến ngày 6/3/2014, UBND xã Tiên Dương có Báo cáo số 04/BC-UNBD về việc diện tích đất đã cấp cho ông Lê Công Lộc là đất thầu khoán (không phải là đất ở) và khẳng định việc lập hồ sơ, kiểm tra hiện trạng sử dụng đất, xã đã xác định sai nguồn gốc sử dụng đất dẫn đến việc trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông Lộc bị sai.

Tháng 4/2014, Phòng Tài nguyên và Môi trường Đông Anh đã có văn bản đề nghị UBND huyện Đông Anh giao Thanh tra huyện Đông Anh xác minh, làm rõ để hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp sai cho nhà ông Lê Công Lộc mà UBND xã Tiên Dương đã xác nhận là đất ở do bố mẹ cho tặng quyền sử dụng đất, đất có nguồn gốc sử dụng năm 1979.

Đặc biệt nghiêm trọng khi cơ quan chức năng kiểm tra phát hiện ngày 10/6/2010 ông Lê Công Lộc đã chuyển nhượng toàn bộ quyền sử dụng đất 887 m2 nêu trên cho ông Nguyễn Trung Kiên theo Hợp đồng số 2399 tại Văn phòng công chứng số 9. Sau đó, ông Nguyễn Trung Kiên lại đăng ký thế chấp bằng quyền sử dụng đất này với Sở Giao dịch Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam theo Hợp đồng số 1748.2010/HĐTC ngày 14/9/2010.

Chính vì vậy, theo quy định của pháp luật, UBND huyện Đông Anh không thể thu hồi và hủy bỏ Giấy chứng nhận đã cấp cho ông Lê Công Lộc. Đến năm 2015, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với những người có trách nhiệm liên quan.

“Phong tỏa” khu đất 887 m2

Để việc quản lý và hạn chế sử dụng diện tích đất trên được đảm bảo đúng các quy định của pháp luật trong thời gian đợi bản án của TAND huyện Đông Anh (hoặc quyết định khác) mới đây, ông Nguyễn Xuân Linh - Phó Chủ tịch UBND huyện Đông Anh đã ký văn bản chỉ đạo UBND xã Tiên Dương, Đội Thanh tra xây dựng huyện Đông Anh chịu trách nhiệm quản lý chặt chẽ, giữ nguyên hiện trạng sử dụng diện tích 88 m2 đất đã được cấp Giấy chứng nhận sử dụng đất trái quy định.

Ngoài ra, huyện Đông Anh giao Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội - Chi nhánh Đông Anh thực hiện việc hạn chế quyền sử dụng diện tích 887 m2 đất này.

Theo UBND huyện Đông Anh, ngày 18/7/2016 vừa qua, VKSND TP Hà Nội đã có cáo trạng số 280/CT/VKS-P5 quyết định truy tố ra trước TAND TP Hà Nội để xét xử các bị can trong vụ án hình sự này.

Sau khi nhận được văn bản báo cáo của UBND TP Hà Nội và Công an TP Hà Nội về sự việc lùm xùm nói trên, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho rằng, để đảm bảo kỷ cương pháp luật và sự bình đẳng, công bằng trong tuân thủ pháp luật, Chủ tịch UBND TP Hà Nội cần phải chỉ đạo Công an TP Hà Nội điều tra làm rõ các hành vi vi phạm của các đối tượng liên quan và xem xét hành vi vi phạm của ông Lê Công Lộc để xử lý nghiêm, đúng pháp luật, báo cáo kết quả lên Thủ tướng Chính phủ trước ngày 1/11 tới.

Thế Kha