7 thay đổi của thế giới trong 100 ngày đầu nhiệm kỳ của Trump

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AFP

Trong ba tháng cầm quyền của Donald Trump, mối quan hệ của Mỹ với phần còn lại của thế giới đã có những thay đổi đáng kể.

Gia tăng căng thẳng về vấn đề hạt nhân ở châu Á

Ngay từ khi bắt đầu nhiệm kỳ, Trump đã coi Triều Tiên như một trong những vấn đề cấp bách nhất trong chính sách đối ngoại. Ông nhấn mạnh "Triều Tiên là mối đe dọa với thế giới, là vấn đề của thế giới".

Ông nói rằng ông phải kế thừa "mớ hỗn độn ở Triều Tiên" từ Obama và chỉ trích chính sách đối với Triều Tiên của người tiền nhiệm, được biết đến là "sự kiên nhẫn chiến lược". Chính sách này tập trung vào việc chờ Bình Nhưỡng thể hiện thiện chí đồng thời gia tăng trừng phạt và sức ép lên nước này. Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson trong chuyến thăm Hàn Quốc vào tháng ba cho rằng chính sách kiên nhẫn chiến lược đã kết thúc.

Đòn tấn công 59 tên lửa Tomahawk vào căn cứ của Syria được coi là lời cảnh báo đến Triều Tiên. Việc chính quyền Trump tuyên bố "tất cả phương án đều được cân nhắc" làm nhiều người lo sợ về nguy cơ nổ ra xung đột. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng các động thái của Washington chủ yếu mang tính răn đe còn khả năng Mỹ tấn công phủ đầu là rất khó. Chính quyền Trump đang trở lại trọng tâm là gây áp lực và ngoại giao và kinh tế với Triều Tiên, thúc giục Trung Quốc tác động đến đồng minh thất thường của mình.

Mỹ thử tên lửa đạn đạo liên lục địa giữa căng thẳng với Triều Tiên

BBC nhận xét không rõ bước tiếp theo của Trump trong vấn đề Triều Tiên là gì, nhưng những nỗ lực đầu tiên của tổng thống khó đoán này trong việc đối phó với quốc gia khó lường nhất thế giới đã phơi bày một điểm nóng mà có thể sẽ liên tục căng thẳng trong những năm tới.

Quan hệ Nga - Mỹ thêm phức tạp

Dưới thời Tổng thống Obama, quan hệ Nga - Mỹ căng thẳng vì vấn đề Ukraine và Syria. Quan hệ hai nước được cho là rơi xuống mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh.

Dưới thời Trump, Nga - Mỹ được cho có thể nồng ấm hơn vì lãnh đạo hai bên liên tục bày tỏ quan điểm cải thiện quan hệ.

Tuy nhiên, mối quan hệ này ngày càng đi xuống với việc Mỹ cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống và rơi vào rạn nứt rõ nét khi Mỹ không kích căn cứ Syria vì chính quyền Assad bị cáo buộc tấn công vũ khí hóa học. Nga là đồng minh hậu thuẫn cho chính quyền Syria và lính Nga cũng hiện diện trên quốc gia này. Moscow chỉ trích cuộc tấn công không khác gì "sự gây hấn nhằm vào một quốc gia có chủ quyền, vi phạm các chuẩn mực quốc tế, dựa trên cái cớ tự nghĩ ra".

Ngoại trưởng Mỹ Tillerson, sau cuộc hội đàm với người đồng cấp Nga cùng Tổng thống Nga Putin ngày 12/4, phải thừa nhận mối quan hệ Nga - Mỹ "đang xuống thấp". Ở Washington, Trump thậm chí còn bi quan hơn khi nhận xét rằng quan hệ với Moscow "có lẽ đang ở mức thấp nhất từ trước tới nay".

Tập trung hơn vào NATO

Ông Trump từng chỉ trích gay gắt NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) là "lỗi thời" và coi các thành viên như những "đồng minh vô ơn" hưởng lợi từ sự hào phóng của Mỹ.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis cảnh báo các thành viên NATO vào tháng hai rằng Washington sẽ giảm cam kết nếu các thành viên không đáp ứng yêu cầu tăng chi tiêu quốc phòng lên mức tương đương 2% GDP của họ.

Ông Trump tuyên bố những lời cứng rắn của mình đã giúp "tiền đổ thêm vào", mặc dù các nhà phân tích chỉ ra rằng các nước đã tăng đóng góp theo một thỏa thuận năm 2014.

Tuy vậy, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đã cảm ơn Tổng thống Mỹ Trump về mối quan tâm của ông cho vấn đề này. "Chúng tôi đang nhìn thấy những tác động từ sự tập trung của ông trong việc chia sẻ gánh nặng trong liên minh", ông nói.

Ông Trump sau đó thay đổi giọng điệu và nói rằng NATO đã "không còn lỗi thời". Ông cho biết mối đe dọa của khủng bố đã nhấn mạnh tầm quan trọng của liên minh và kêu gọi các thành viên phải làm nhiều hơn để giúp Iraq và Afghanistan.