Tin Tức Cập Nhật

Năm 2018 được Chính phủ xác định là năm cao điểm về cổ phần hóa (CPH), sắp xếp, tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN). Trong đó, sẽ có nhiều “ông lớn” được đưa ra chào bán, hứa hẹn một năm thị trường mua bán, sáp nhập sôi động.

Theo TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), khu vực doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) tiêu tốn nhiều nguồn lực nhưng không có đóng góp tương xứng, làm xói mòn sự thịnh vượng và tiềm năng quốc gia.

Sở LĐ-TB&XH Ninh Bình vừa có báo cáo tình hình tiền lương, tiền thưởng đối với người lao động, tiền thưởng Tết dương lịch 2018 cao nhất tại các doanh nghiệp là 35 triệu đồng/người, Tết Nguyên đán Mậu Tuất là 80 triệu đồng.

Sau 7 tháng, dù thu ngân sách nhà nước vẫn tăng, nhưng các khoản thu từ doanh nghiệp nhà nước như thu từ bán cổ phần, cổ tức, lợi nhuận còn lại đều đạt ở mức thấp. Trong khi chi thường xuyên vẫn tăng đều.

Quá trình cổ phần hoá (CPH) doanh nghiệp (DN) nhà nước đang được Chính phủ “thúc” đẩy nhanh. Dù đi được quãng đường khá dài nhưng xem ra đến thời điểm này, CPH vẫn lắm mối “bòng bong” bởi những nhập nhằng trong thoái vốn; dấu hiệu lấn lướt của các cổ đông lớn đẩy phần thiệt thòi cho nhà nước và cổ đông nhỏ lẻ.

Bộ Tài chính cho biết 6 tháng đầu năm 2017 cổ phần hóa được 19 doanh nghiệp Nhà nước. Tiến độ cổ phần hóa hiện nay còn chậm, các doanh nghiệp đã đăng ký chưa thực hiện đúng kế hoạch chủ yếu do tâm lý chây ỳ, ỷ lại của một số lãnh đạo doanh nghiệp.

Ngày 28/6, tại hội thảo tổ chức thực hiện cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước (DNNN), các chuyên gia đã chỉ ra nguyên nhân khiến số lượng DNNN thua lỗ phá sản được rất ít.

Trong quá trình cổ phần hóa, doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều lúng túng về chi phí thực hiện, tư vấn xác định giá trị doanh nghiệp, xử lý tài chính tại thời điểm xác định giá trị doanh nghiệp...

Cần cải cách, sắp xếp doanh nghiệp nhà nước để tạo dư địa, cơ hội kinh doanh cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp kinh tế tư nhân.

Vấn đề cốt lõi của doanh nghiệp nhà nước đó là “đồng tiền, bát gạo không gắn liền với khúc ruột, máu thịt của người quản lý”. Lựa chọn mô hình tổ chức nào để xử lý tốt mối quan hệ này và bảo toàn đồng vốn Nhà nước hiệu quả trở thành điều được Chính phủ, các cấp ngành quan tâm, mổ xẻ.

Tính đến nay dù đã có 96,5% doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) được cổ phần hóa nhưng tổng số vốn cổ phần hóa chỉ có 8%.

Bộ Tài chính đang xây dựng bộ quy định mới nhằm ngăn chặn hiệu quả việc “đất vàng” của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) bị chuyển đổi với giá rẻ vào tay tư nhân sau khi cổ phần hóa (CPH).

Dù quá trình cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp nhà nước (DNNN) được các nhà đầu tư quan tâm, nhưng tỷ lệ bán vốn nhà nước quá thấp. Những con số báo cáo thành tích CPH như một kiểu làm hình ảnh. Thực chất tiền vẫn “chôn chân” một chỗ. Theo các chuyên gia, tỷ lệ bán vốn nhà nước chỉ đạt vài phần trăm (%) không giải quyết được vấn đề; việc chậm CPH có yếu tố còn tư lợi.

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung cho biết, nhiều cán bộ lãnh đạo doanh nghiệp bày tỏ “tâm tư” khi cổ phần hóa doanh nghiệp họ chưa đến tuổi nghỉ hưu theo chế độ nhưng muốn xin “về hưu non”.

Chiều 6/12, chủ trì Hội nghị toàn quốc triển khai công tác sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp nhà nước (DNNN), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thẳng thắn cho rằng, việc “chôn” đến 5 triệu tỷ đồng ở các DNNN đã khiến cho nợ công, nợ xấu tăng cao. Do đó, tới đây, nếu bộ trưởng và lãnh đạo các doanh nghiệp không thực hiện cổ phần hóa (CPH) theo lộ trình sẽ bị xử lý nghiêm.

Theo báo cáo hợp nhất của các tập đoàn, tổng công ty hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu bình quân năm 2015 là 1,23 lần. Tuy nhiên có đến 25 đơn vị có tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu lớn hơn 3 lần, trong đó cá biệt có đơn vị tỷ lệ nợ phải trả gấp 32,84 lần.

Theo dự kiến, trong năm 2016 thu từ công tác cổ phần hóa các doanh nghiệp Nhà nước sẽ là 30.000 tỷ đồng nhưng hết 9 tháng mới thu được 10.000 tỷ đồng, còn lại 20.000 tỷ đồng nữa phải thu cho đến hết năm nay.

Việc thoái vốn là chủ trương đúng nhưng nhiều chuyên gia đã lên tiếng cảnh báo về các lỗ hổng trong quy trình thoái vốn tại các đơn vị lớn có thể dẫn đến thất thoát vốn của Nhà nước với số tiền nhiều tỷ USD.

Kết thúc năm 2015 trong khi có tập đoàn báo lãi hơn 45.000 tỷ đồng thì cũng có những tập đoàn lỗ lũy kế triền miên không xử lý hết. Thậm chí có những đơn vị đã cổ phần hóa song vẫn hoạt động kém hiệu quả, kinh doanh thua lỗ nên không bảo toàn được vốn chủ sở hữu.

Theo các chuyên gia, cùng với việc sẽ phải huy động nguồn lực lên tới hơn 10 triệu tỷ đồng (tương đương 480 tỷ USD), Chính phủ sẽ phải đối mặt với bài toán phân bổ lại nguồn lực, giữ kỷ luật ngân sách (thay vì tập trung vào khối doanh nghiệp nhà nước, ngân hàng như đã làm thời gian qua).