Facebook đã đi từ xuất phát điểm “ký túc xá Harvard” tới “bá chủ thế giới” như thế nào?

Những ngày đầu theo học tại Đại học Harvard của Mark Zuckerberg đã đem tới nhiều kinh nghiệm lập trình web quý báu và ý tưởng ra đời mạng xã hội Facebook ngày nay.

Facebook là một câu chuyện thành công mà Thung lũng Silicon rất yêu thích. Từ một dự án nhỏ bé của một cậu sinh viên tại phòng ký túc xá của Đại học Harvard, Facebook đã vươn mình trở thành một trong những công ty đắt giá nhất và có tầm ảnh hưởng lớn nhất trên thế giới.

Mark Zuckerberg vừa tròn 34 tuổi vào hôm thứ Hai (14/5). Trong suốt những năm xuân xanh, Mark đã có những kỷ niệm tuyệt vời tại ngôi trường đại học danh tiếng Harvard.

Cũng tại đây, chàng sinh viên Mark đã nảy ra ý tưởng về mạng xã hội và biến nó trở thành cộng đồng với số thành viên lớn nhất hành tinh với hơn 2 tỷ người dùng. Theo CNBC tính toán, trong suốt 34 năm sống trên đời này, mỗi ngày Mark kiếm được trung bình 6 triệu USD và trị giá thị trường của Facebook hiện nay đã lên tới 536 tỷ USD.

Để có được những thành công như ngày nay, Mark đã phải đánh đổi rất nhiều thứ, bao gồm việc bỏ học giữa chừng. Tuy nhiên, những năm tháng còn trên ghế nhà trường đã đem tới cho ông chủ Facebook không ít kinh nghiệm quý báu.

Nhân kỷ niệm sinh nhật thứ 34 của Mark Zuckerberg, trang Business Insider đã kể lại chuyến phiêu lưu thần kỳ của Facebook bằng những cột mốc đáng chú ý nhất của công ty trong suốt 14 năm qua.

Facebook bắt đầu được thành lập tại ký túc xá Kirkland House của Harvard vào tháng 2/2004

Hình ảnh Mark Zuckerberg khi còn là sinh viên năm thứ hai tại Đại học Harvard vào năm 2003. Lúc đó, Mark đã tự mày mò xây dựng một trang web có tên Facemash

Mark đã sử dụng hình ảnh của các bạn cùng lớp mà anh hack được từ hệ thống hồ sơ ID của ký túc xá và đăng tải lên trang web. Sau bốn giờ lên sóng, trang web có 22 ngàn lượt xem từ khoảng 450 người. Tuy nhiên, Harvard đã ra lệnh gỡ trang web vì lý do an ninh, đồng thời kỷ luật Mark nhưng vẫn cho phép anh tiếp tục học tại trường.

Không nản chí trước sự thất bại của Facemash, Zuckerberg tiếp tục lập trình và phát hành trang web "Thefacebook" vào ngày 4/2/2004. Đây là trang web tiền thân của mạng xã hội Facebook ngày nay

Sáu ngày sau khi ra mắt, ba sinh viên năm cuối của Harvard tuyên bố, Zuckerberg đã từ bỏ thỏa thuận xây dựng trang web cho họ và sử dụng ý tưởng của họ để tạo nên trang web sau này là Facebook.

Cameron và Tyler Winklevoss và Divya Narendra khẳng định Zuckerberg đã đồng ý xây dựng cho họ một trang web có tên HarvardConnection.com trước khi quên lời hứa và tự tạo trang web của riêng mình. Họ đã đệ đơn và thắng kiện vào năm 2008. Khoản bồi thường bao gồm 1,2 triệu cổ phiếu của Facebook, tương đương 300 triệu USD

Chỉ trong vòng một tháng sau khi ra mắt, hơn một nửa số sinh viên Harvard đã là thành viên của Thefacebook

Vào tháng 3/2004, Thefacebook tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng sang các trường đại học khác như Yale, Columbia và Stanford. Mark sau đó hợp tác với vài người bạn tại Harvard để cùng nhau kinh doanh, phát triển Facebook thành mạng xã hội lớn.

Chỉ vài tháng sau khi trang web ra mắt, Facebook đã có được những quảng cáo đầu tiên

Tại thời điểm này, Zuckerberg vẫn đang điều hành Facebook trong ký túc xá nhưng đã đến lúc anh nghĩ tới một tương lai xa hơn thế.

Năm 2004, Mark quyết định bỏ học giống tỷ phú Bill Gates

Vào giữa năm 2004, Mark Zuckerberg thuê đồng sáng lập Napster Sean Parker làm chủ tịch đầu tiên của Facebook

Tháng 6/2004, Facebook mở một văn phòng nhỏ ở trung tâm thành phố Palo Alto, California. Lúc bấy giờ thì văn phòng trông giống một "tụ điểm ăn chơi" hơn là một công ty kinh doanh nghiêm túc

Mark thường hay đi dạo trong văn phòng bằng quần short, chân trần và cầm bia trên tay

Tất cả thành viên trong công ty đều yêu thích bia

Văn phòng công ty cũng được trang trí bằng nhiều bức hình graffiti khá khiếm nhã

Cùng tháng khi công ty chuyển trụ sở tới Palo Alto, California, họ đã nhận được nguồn vốn đầu tư đầu tiên

Facebook nhận được khoản đầu tư 500 ngàn USD từ đồng sáng lập PayPal là Peter Thiel (trái) và Elon Musk (phải)

Thời điểm đó, Facebook đang phát triển rất nhanh. Tháng 5/2005, Facebook đã gây quỹ thành công 13,7 triệu USD. Năm 2006, Facebook bắt đầu tạo ra News Feed. Tính năng này cho phép mọi người có thể theo dõi tất cả thông tin từ bạn bè, người thân của mình.

Cuối năm 2007, Mark Zuckerberg lần đầu gặp Sheryl Sandberg, người lúc bấy giờ vẫn đang làm việc tại Google trong một bữa tiệc Giáng sinh. Mark đã thuyết phục bà tham gia và trở thành người điều hành Facebook sau này

Năm 2009, Facebook chuyển sang văn phòng lớn hơn ở Stanford Research Park nhằm đáp ứng nhu cầu nhân lực và sự bùng nổ của mạng xã hội

Tới năm 2011, mạng xã hội Facebook tiếp tục chuyển trụ sở

Facebook đặt tên cho khuôn viên chính của trụ sở là Hacker Way. Cái tên này ám chỉ triết lý nổi tiếng của Mark Zuckerberg là: "Move Fast and Break Things".

Tính đến thời điểm này, mạng xã hội Facebook đã có những tác động tới nền chính trị thế giới. Bằng chứng là cuộc nổi dậy của người dân Ai Cập thông qua Facebook và mạng xã hội khác vào tháng 2/2011

Mark Zuckerberg cũng tham gia nhiều hơn vào các vấn đề chính trị khi anh thường xuyên tiếp xúc với các lãnh đạo cấp cao

Facebook đã có màn phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) "lịch sử" với 5 tỷ USD vào ngày 18/5/2012

Cùng năm đó, Facebook bắt đầu phát cho nhân viên cuốn sách "Little Red Book". Nó bao gồm những khẩu hiệu và phương châm của công ty để các nhân viên luôn nắm rõ và làm theo, ngay cả khi nền tảng đang tăng trưởng với tốc độ chóng mặt

Một ngày sau thương vụ IPO, Mark Zuckerberg đã kết hôn với vị hôn thê Priscilla Chan, người mà anh quen biết từ khi còn học ở Harvard

Trong những năm sau đó, Facebook liên tiếp thâu tóm nhiều công ty, start-up khác, trong đó đáng chú ý nhất là Instagram. Facebook mua lại Instagram với giá 1 tỷ USD vào năm 2012. Ứng dụng chia sẻ ảnh hiện có hơn 400 triệu người dùng trên toàn thế giới.

Đồng sáng lập Instagram Kevin Systrom và Mark Zuckerber

Công ty cũng mua lại cả hãng sản xuất kính thực tế ảo Oculus vào tháng 3/2014 với giá 2 tỷ USD

Trước đó, họ đã mua lại WhatsApp với giá 19 tỷ USD vào tháng 2/2014. Trong ảnh là đồng sáng lập WhatsApp Jan Koum

Bước sang năm 2014 cũng đánh dấu tròn 10 năm ra đời của Facebook. Lúc này, nền tảng của Mark Zuckerberg đã có hơn 1,23 tỷ người dùng mỗi tháng

Đáng chú ý, một tỷ người dùng trong số đó truy cập vào mạng xã hội thông qua thiết bị di động. Để tiếp tục bành trướng, Facebook quyết định chuyển văn phòng sang một nơi rộng rãi hơn.

Tháng 3/2015, Facebook đã chuyển văn phòng sang khuôn viên Menlo Park, California với sức chứa hơn 2.800 nhân viên

Facebook vẫn kiên trì sứ mệnh kết nối hàng tỷ người trên thế giới

Tháng 12/2015, Mark Zuckerberg tuyên bố sẽ tham gia các hoạt động từ thiện một cách "nghiêm túc" và tận tâm

Ông và vợ thành lập Sáng kiến ​​Chan-Zuckerberg, một công ty trách nhiệm hữu hạn với nguồn vốn đóng góp từ 99% tài sản của Mark nhằm phục vụ cho mục đích thay đổi thế giới.

Facebook đã có hai năm 2017 và 2018 vô cùng chông gai khi Facebook vướng phải vụ bê bối rò rỉ dữ liệu của hơn 87 triệu người dùng, khiến Mark phải ra điều trần trước Quốc hội Mỹ.

Ngoài ra, Facebook cũng phải đối phó với nạn tin giả mạo tràn lan.

Bây giờ, Mark Zuckerberg đang phải đối mặt với nhiều áp lực hơn bao giờ hết khi cả thế giới đang ngày càng đánh giá cao vai trò của Facebook trong đời sống xã hội. Nhưng như chính lời Mark chia sẻ trong phiên điều trần: "Facebook hiện tại có thể rất to lớn nhưng nó chỉ có xuất phát điểm đầy khiêm tốn là căn phòng ký túc xá tại Harvard mà thôi".

Tiến Thanh