Cách nhận biết, phòng tránh và điều trị sốt phát ban

Bệnh sốt phát ban là gì?

Sốt phát ban là một bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ nhưng có thể gặp ở người lớn. Đa phần trẻ em đều gặp ít nhất 1 lần. Biểu hiện của căn bệnh này là sốt, toàn thân xuất hiện nhiều chấm đỏ ( phát ban) ở khắp toàn bộ cơ thể.

Với những trẻ bị nhẹ nếu được chú ý có thể bị nặng hơn , có thể xuất hiện cơn co giật nếu sốt quá cao.

Triệu chứng của sốt phát ban

Bệnh sốt phát ban thường có thời gian ủ bệnh kéo dài từ 1-2 tuần. Triệu chứng của bệnh này:

- Dấu hiệu sốt: triệu chứng của bệnh này dễ nhận biết nhất khi sốt phát ban là những cơn sốt cao, có thể lên tới 40 độ C. Họng sẽ cảm thấy đau dát nhẹ, sổ mũi hoặc bị sưng hạch ở cổ. Cơn sốt thường kéo dài từ 4-7 ngày.

- Nổi ban đỏ: khi bị sốt phát ban  bạn sẽ bị nổi ban đỏ và nốt ban đỏ này sẽ bay đi hết khi hết sốt nhưng với một số trường hợp không xuất hiện nốt này. Đặc điểm của các ban đỏ là những nốt hay những mảng nhỏ li ti có màu hồng, phẳng hoặc có thể hơi nổi cộm một chút. Xung quanh ban đỏ có thể là một quầng trắng. Ban đỏ sẽ xuất hiện lần lượt trên ngực, lưng và bụng , dần sẽ lan tới cổ và cánh tay sau đó là khắp người. Các ban đỏ này thường không gây ngứa và làm người bị cảm thấy khó chịu.

-  Một số triệu chứng khác: các triệu chứng bạn có thể gặp phải như mệt mỏi, khó chịu, tiêu chảy nhẹ hoặc bỏ bữa...

Cẩn thận khi trẻ bị bệnh sốt phát ban

Nguyên nhân của bệnh sốt phát ban

Bệnh do siêu vi Human herpes 6 ( gọi là HHV6) . Với một số trường hợp có thể do Human herpes 7 ( HHV7) gây ra. Hai loại siêu vi này gây ra bệnh lở miệng hay bệnh Herpes ở bộ phận sinh dục nếu không cẩn thận.

Bệnh lây lan như thế nào?

Bệnh sốt phát ban lây lan qua đường hô hấp và nước bọt như 2 người dùng chung một cốc uống nước hay do ho, hắt hơi. Với những trẻ em có sức đề kháng thấp có thể dễ bị lây bệnh và truyền bệnh.

Nếu người lớn lúc nhỏ chưa bị thì có thể dễ bị lây bệnh nhưng thường bị nhẹ và những người bị rồi hiếm khi bị lại trừ trường hợp sức khoẻ quá yếu có thể bị mắc lại.

Trong khoảng thời gian từ 7 ngày trước phát ban và trong lúc phát ban là thời gian mà người bệnh có khả năng lây bệnh cao nhất. Sự nguy hiểm ở đây là bệnh rất dễ lây lan và nguồn lây bệnh không thể phát hiện được cho đến khi người bị nhiễm có triệu chứng phát ban 7 ngày sau đó.

Với trẻ em, độ tuổi nào dễ bị lây bệnh nhất?

Khi trẻ trong độ tuổi từ 6 tháng tới 1 năm dễ bị lây bệnh bởi độ tuổi này kháng thể mới của trẻ chưa vững chắc trong khi kháng thể của mẹ truyền cho trẻ từ trong bào thai đã chết đi. Vì vậy các mẹ cần phải cẩn thận cho trẻ.

Sốt phát ban nguy hiểm thế nào?

Với phụ nữ có thai

Trong quá trình mang thai chị em mắc phải bệnh sốt phát ban thai nhi dễ bị dị tật.

- Trong 3 tháng đầu: khoảng 70 - 100% trẻ đẻ ra bị nhiễm bệnh bẩm sinh và 25% trẻ dị tật bẩm sinh ở cơ quan tim, mắt, não.

- Trong 3 tháng: nếu mẹ có thai khoảng 13-16 tuần thì trẻ dễ bị bệnh bẩm sinh tỷ lệ 17%

- Khi thai 17-20 tuần: tỷ lệ bị bệnh 5%

- Khi thai hơn 20 tuần tỷ lệ bằng 0%

Các biến chứng của dị tật thai nhi: Khi bà mẹ mang thai 3 tháng đầu bị bệnh Rubella thì dễ bị sảy thai hoặc thai chết lưu trong tử cung; nếu đẻ được thì thai thiếu cân, chậm lớn, chậm mọc răng và kèm theo các dị tật bẩm sinh như đục nhân mắt (một hoặc hai bên); đục giác mạc, tật mắt nhỏ, tăng nhãn áp bẩm sinh, tật đầu nhỏ; tim tiên thiên lỗ thông vách tim, còn ống động mạch, hẹp eo động mạch phổi; trẻ còn có thể bị câm, điếc, viêm não, màng não, chậm phát triển trí tuệ, gan to, lách to…

Với trẻ em

Với trẻ nếu bị sốt phát ban, cơ thể sẽ tăng cao bất thình lình trẻ dễ bị co giật. Nếu bị co giật thì trong khoảng 3 phút trẻ dễ bị bất tỉnh, tay chân giật và mắt trợn...Trường hợp này mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ. Mẹ không nên quá lo lắng vì bình thường sẽ không gây ảnh hưởng tới sức khoẻ của trẻ.

Với các bé hệ miễn dịch kém sẽ lâu bình phục hơn và nghiêm trọng nếu bệnh để lâu trẻ dễ bị sưng phổi hay bị viêm não.

Với người lớn

Người lớn có sức đề kháng tốt hơn nên nếu bị bệnh sẽ nhanh khỏi hơn so với trẻ em và phụ nữ mang thai

Biện pháp ngăn ngừa bệnh sốt phát ban

Hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu ngăn ngừa bệnh này. Bạn cũng không thể điều trị sốt phát ban bằng kháng sinh vì các kháng sinh không có tác dụng chống lại các virus gây bệnh. Cách phòng bệnh tốt nhất là bạn nên đi tiêm chủng để phòng ngừa.

Phòng tránh sốt phát ban bằng cách tiêm chủng phòng ngừa

Biện pháp phòng ngừa bệnh sốt phát ban Rubella

Các biện pháp chăm sóc sức khỏe

Bệnh sốt phát ban có thể phòng bệnh bằng các biện pháp như: mặc đủ ấm, ăn uống đủ dinh dưỡng, cách ly và thực hiện các biện pháp phòng lây lan vì bệnh truyền nhiễm rất nhanh qua đường hô hấp.

Tiêm chủng đầy đủ

Đây là một trong những biện pháp phòng bệnh hiệu quả duy nhất là tiêm chủng. Loại vắc - xin đang sử dụng hiện nay là vắc - xin phối hợp ngừa 3 bệnh: Sởi, quai bị, rubella. Sử dụng cho trẻ em trên 12 tháng tuổi và người lớn.

Lịch tiêm chủng ngừa 3 bệnh rubella, sởi, quai bị được áp dụng như sau:

- Trẻ em: mũi thứ nhất: 12 đến 15 tháng tuổi; mũi thứ hai (mũi lặp lại): 4 đến 6 tuổi. Các bậc cha mẹ nên đưa trẻ đi tiêm chủng đúng lịch và tại các cơ sở y tế. Trước khi tiêm, cán bộ y tế cần khám sơ loại, nếu trẻ đang mắc các bệnh khác, có thể hoãn lịch tiêm đến khi trẻ khoẻ mạnh bình thường.

- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản:  tiêm một liều duy nhất, nhưng chỉ được có thai sau khi tiêm 3 tháng, nhằm phòng hội chứng Rubella bẩm sinh về sau cho trẻ.

Cách điều trị bệnh sốt phát ban

 Để điều trị bệnh sốt phát ban bạn cần chú ý những điều sau:

- Với những người bị sốt phát ban nên điều trị và nghỉ ngơi ở nhà để tránh không lây bệnh cho những người xung quanh.

- Vệ sinh thân thể hằng ngày bằng cách lau rửa người nhanh bằng nước muối ấm. Nhiều người thường kiêng nước kỹ nhưng nếu không vệ sinh cơ thể bạn sẽ dễ bị viêm nhiễm.

- Bổ sung vitamin C: khi bị nhiễm bệnh sốt phát ban bạn cần phải uống nhiều nước đặc biệt bổ sung nhiều vitamin C, nước cam, chanh...để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

- Hạ sốt bằng cách chườm khăn mát hoặc cho uống thuốc hạ sốt (nếu cần)

- Với trường hợp bội nhiễm cần phải điều trị theo chỉ định của bác sĩ vì có thể xảy ra những biến chứng nguy hiểm

- Nếu bệnh nhân bị sốt phát ban có dấu hiệu sốt cao, co giật cần sớm đưa vào bệnh viện để kịp thời chữa trị.

Bạn có thể tham khảo thêm các bệnh khác dễ mắc:

>> Cách phòng và điều trị bệnh sởi cho trẻ

>> Những lầm tưởng thường gặp về bệnh quai bị ít người biết tới

>> Những lưu ý đặc biệt các bệnh khi giao mùa