Trump làm Lầu Năm Góc quay cuồng với những tuyên bố bất ngờ

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters.

Sau những tuyên bố gay gắt về khả năng can thiệp quân sự ở Triều Tiên, các quan chức Lầu Năm Góc cuối tuần trước lại phải đón nhận một tin chấn động.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng trước máy quay và nói rằng Mỹ cân nhắc lựa chọn quân sự nếu cần thiết để phản ứng với Venezuela, sau khi nhà lãnh đạo nước này thay quốc hội do phe đối lập chi phối bằng một hội đồng lập hiến mới gồm nhiều người ủng hộ ông.

Tuyên bố này dường như khiến các nhân viên Lầu Năm Góc bất ngờ. Họ sau đó nhấn mạnh với truyền thông rằng Bộ chỉ huy miền Nam chưa nhận được bất kỳ lệnh nào về Venezuela.

Tuần này, sau khi cuộc tuần hành của những người ủng hộ chủ nghĩa da trắng thượng đẳng hôm 12/8 biến thành bạo lực, gây chết người ở Charlottesville, Virginia, ông Trump đã bị chỉ trích vì trong tuyên bố ban đầu, ông không chỉ trích thẳng những người theo chủ nghĩa đó. Ông nói rằng lỗi do nhiều bên, ngụ ý rằng những người cánh tả phản đối cuộc tuần hành cũng có lỗi.

Tuy không trực tiếp nhận xét về bình luận của Tổng thống Mỹ, các lãnh đạo quân sự hàng đầu đã đưa ra các tuyên bố chỉ trích nạn phân biệt chủng tộc. Đây là một động thái hiếm thấy vì Lầu Năm Góc thường tách biệt mình khỏi chính trị.

Trump tuần trước khiến thế giới đổ dồn chú ý khi ông tuyên bố sẽ trút "lửa giận” lên Kim Jong-un nếu Triều Tiên tiếp tục đe dọa Mỹ với chương trình tên lửa đạn đạo. Ông sau đó còn nhấn mạnh lựa chọn quân sự "đã khóa mục tiêu và lên nòng".

Không rõ Trump đã bàn luận thông điệp của mình với Lầu Năm Góc cẩn thận đến mức nào. Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Rob Manning nói rằng chỉ có Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis "tiếp xúc gần gũi với Tổng thống", theo AFP.

Mattis và Ngoại trưởng Rex Tillerson sau đó viết một bài xã luận để xoa dịu tình hình, nói rằng Mỹ "không quan tâm" đến việc thay đổi chính quyền ở Bình Nhưỡng và nhấn mạnh các giải pháp ngoại giao.

Trump còn làm quân đội bất ngờ vào tháng trước khi ông viết trên Twitter rằng ông quyết định bỏ chính sách của Obama là cho phép người chuyển giới nhập ngũ.

Thông báo của Trump được đưa ra khi Mattis đang đi nghỉ, các quan chức thậm chí không thể nói chắc chắn liệu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ có biết trước quyết định của Trump không.

Một số quan chức quân sự cấp cao sau đó bày tỏ lo lắng về việc thay đổi chính sách. Người đứng đầu lực lượng tuần duyên Mỹ khẳng định ông sẽ giữ niềm tin vào các binh sĩ chuyển giới.

Cây bút Thomas Watkins của AFP nhận xét những thông báo có vẻ bột phát của Trump đã đẩy Mattis vào thế khó. Ông không muốn mâu thuẫn với cấp trên nhưng cũng đồng thời phải trấn an những người lo lắng về thông điệp của Trump. (Chính sách với người chuyển giới từ thời Obama hiện vẫn còn hiệu lực).

Việc Trump sẵn sàng phá vỡ các quy tắc của Nhà Trắng và Lầu Năm Góc khi ra tuyên bố khiến một số nhà quan sát băn khoăn. Lầu Năm Góc và Hội đồng An ninh Quốc gia của tổng thống Mỹ thường phối hợp chặt chẽ khi cần thông báo về chính sách, đặc biệt là khi bàn về hành động quân sự.

John Hannah, cựu cố vấn của phó tổng thống Dick Cheney, nói rằng không rõ các tuyên bố về an ninh quốc gia của Trump là một phần trong chiến lược được cân nhắc cẩn thận, "hay là những lời lẽ bột phát của một tay mơ trong chính sách đối ngoại không chịu theo khuôn phép".

Theo Hannah, không rõ liệu có phải Trump đã tạo ra mớ hỗn độn khiến Mattis và Tillerson phải vất vả "dọn dẹp", hay liệu các tuyên bố khoa trương và sự khó lường của ông thực sự tạo ra đòn bẩy để gây sức ép với đối phương và đồng minh.

Lauren Fish, tại trung tâm An ninh Mỹ mới nói rằng một phần của vấn đề là Trump vẫn chưa quen với cách chính quyền hoạt động.

"Điều mới mẻ với ông ấy là Lầu Năm Góc không phải là việc làm ăn của gia đình, một dòng tweet hay bình luận chóng vánh không thể thay đổi toàn bộ tình hình".