Bên trong sở chỉ huy không kích IS của liên quân quốc tế

Các sĩ quan không quân theo dõi các cuộc không kích tại Syria (Ảnh: USA Today)

Thiếu tướng không quân Jay Silveria đang nghiên cứu những bức hình chụp một giếng dầu nhỏ do IS kiểm soát tại một sa mạc ở Syria. Các thông tin cơ bản cho thấy có khả năng không kích mục tiêu này, không có dân thường sống xung quanh và hai máy bay ném bom A-10 có thể nhanh chóng tiếp cận mục tiêu. Sau khi tham vấn luật sư quân sự để xác định chắc chắn việc không kích mục tiêu này là đúng luật, Thiếu tướng Silveria ra lệnh cho các máy bay xuất kích, ném bom tiêu diệt mục tiêu đã được xác định.

Mỗi cuộc không kích của liên quân về cơ bản sẽ diễn ra theo một quy trình như vậy và phải được sự phê chuẩn của thiếu tướng hoặc sĩ quan cấp bậc cao hơn. Vì vậy, đây được coi là chiến dịch không kích được triển khai chặt chẽ nhất trong lịch sử.

Việc xác định các mục tiêu cũng phải tuân thủ những nguyên tắc nhất định. Khi quyết định có hay không tiêu diệt một mục tiêu, người ta phải xác định “giá trị quân sự” của mục tiêu đó, xem có tương xứng với thời gian và chi phí mà liên quân phải bỏ ra để triển khai máy bay hay không, hoặc mục tiêu đó có quan trọng đến mức cần phải loại bỏ ngay hay không.

Bên cạnh đó, các sĩ quan cũng phải áp dụng những công thức rất phức tạp để ước tính những thương vong và thiệt hại có thể gây ra cho dân thường khi không kích một mục tiêu, đồng thời xác định loại bom thích hợp để tiêu diệt các mục tiêu.

Trung bình sẽ mất từ 4 đến 6 tuần để phê chuẩn lệnh không kích các mục tiêu được xác định trước như nhà kho, nhà máy hay các cơ sở liên lạc của IS. Trong khi đó, các sĩ quan chỉ có vài phút để quyết định việc không kích các mục tiêu khác như giếng dầu, vốn chiếm tới 85% các cuộc không kích của liên quân.

Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định phê chuẩn lệnh không kích nhằm giảm thiểu tối đa thương vong cho dân thường bởi đây là một vấn đề hết sức nhạy cảm. Các con số thống kê từ khi chiến dịch không kích bắt đầu năm 2014 cho thấy đã có khoảng 55 dân thường thiệt mạng trong gần 15.000 cuộc không kích của liên quân. Tuy nhiên, con số thương vong thực tế có thể còn cao hơn nhiều.

Theo các nguồn tin quân sự, các phương tiện được sử dụng trong chiến dịch không kích ngày càng hiện đại, cho phép tấn công mục tiêu chính xác hơn. Ngoài ra, hệ thống thông tin tình báo hoạt động cũng hiệu quả hơn, giúp các phi công tiêu diệt nhiều thủ lĩnh của IS và các mục tiêu chiến lược của nhóm khủng bố này.

Tất cả các cuộc không kích IS tại Iraq, Syria hay Afghanistan đều được chỉ huy từ một căn cứ nằm ở ngoại ô thủ đô Doha của Qatar. Bên trong tòa nhà bê tông không có cửa sổ, các sĩ quan quân đội theo dõi hoạt động của các máy bay và các mục tiêu phiến quân qua những màn hình máy tính lớn.

Các chuyên gia tình báo, các lực lượng trên bộ hay phi công, bất kì ai nếu phát hiện ra mục tiêu của IS đều phải thông báo về căn cứ. Nếu xác định việc tiêu diệt mục tiêu có thể gây nhiều thiệt hại, chỉ huy sẽ ra lệnh chọn một loại bom có sức công phá nhẹ hơn. Ngoài ra, các cuộc không kích có thể được quyết định tiến hành vào ban đêm để giảm thiểu thương vong do dân thường.

Các chỉ huy của liên quân cho biết, hệ thống tình báo ngày càng được cải thiện đã giúp các phi công tiêu diệt được nhiều mục tiêu IS hơn. Chỉ tính riêng trong năm nay, trung bình mỗi tuần có gần 500 quả bom được ném xuống để tiêu diệt các mục tiêu của IS. Điều này khiến IS phải chịu thiệt hại lớn về mặt kinh tế, buộc nhóm này phải cắt giảm “lương” của các tay súng tới 20%.

Tuy nhiên những con số này có thể chưa làm hài lòng một số người. Có những ý kiến cho rằng thời gian để phê chuẩn một lệnh không kích như vậy là quá lâu khiến liên quân bỏ qua nhiều mục tiêu lẽ ra phải bị tiêu diệt.

Nhật Minh

Theo USA Today