Những sự thật mẹ chưa biết về đạm.

Sự thật 1: Đạm không chỉ giúp tăng cân

Mẹ có biết, đạm là đơn vị xây dựng cơ bản của tế bào, là yếu tố tạo hình chính của các bộ phận trong cơ thể. Trẻ cần được cung cấp hàm lượng đạm đầy đủ và phù hợp theo nhu cầu tự nhiên để phát triển cân bằng và tạo đà tăng cân khỏe mạnh. Ngoài ra, vì là thành phần của men tiêu hóa và các chất xúc tác sinh học bên trong cơ thể, đạm góp phần giúp trẻ tiêu hóa tốt hơn. Đặc biệt, đạm cũng rất cần thiết trong sản xuất kháng thể để bảo vệ trẻ chống lại các tác nhân gây bệnh.

Như vậy, rõ ràng việc đáp ứng đầy đủ nhu cầu đạm cho trẻ, đặc biệt trong giai đoạn 1.000 ngày đầu đời là vô cùng quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của trẻ.

Sự thật 2: Bổ sung quá nhiều đạm không có nghĩa là tốt cho trẻ

Việc ăn quá nhiều đạm trong những năm đầu đời đã được chứng minh sẽ khiến trẻ có nguy cơ thừa cân béo phì cao. Theo giả thuyết đạm sớm, việc trẻ hấp thụ quá nhiều đạm trong 1.000 ngày đầu đời sẽ "lập trình" nên xu hướng tăng cân sớm và hình thành các tế bào mỡ (hoạt động sinh mỡ), gây thừa cân, béo phì.

Theo một kết quả nghiên cứu, việc ăn nhiều đạm quá mức ở tuổi nhũ nhi sẽ làm tăng chỉ số BMI một cách đáng kể và sẽ có nguy cơ thừa cân, béo phì cao gấp 2.43 lần khi lên 6 tuổi.

Ngoài ra, khẩu phần đạm dư thừa trong giai đoạn nhũ nhi cũng mang đến nhiều hệ lụy tiêu cực lên sức khỏe lâu dài của trẻ: gây áp lực lên thận, làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột khiến tiêu hóa kém, tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường…

Nhưng hàm lượng đạm như thế nào là phù hợp cho trẻ? Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, nhu cầu về đạm của trẻ sẽ thay đổi theo thời gian. Bé dưới 6 tháng có nhu cầu đạm trong một ngày là 11g. Để đảm bảo hàm lượng đạm này, nên cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn. Trẻ dưới 1 tháng tuổi nên cho bú 8-12 cữ/ngày mỗi cữ khoảng 30-60ml sữa. Đối với trẻ từ trên 1 tháng đến 6 tháng tuổi, số cữ bú sẽ ít hơn, khoảng 6-8 cữ/ngày, nhưng lượng sữa bú mỗi cữ sẽ tăng dần theo nhu cầu (trẻ 1-2 tháng tuổi: 60-90ml sữa/cữ; trẻ 2 -6 tháng tuổi: 120-150 ml sữa/cữ).

Đối với bé từ 6-12 tháng cần 23-25g đạmmỗi ngày. Bé 1-3 tuổi cần từ 28-30g đạm/ngày

Sự thật 3: Cần chọn tỷ lệ đạm lý tưởng với nhu cầu của trẻ

Mỗi loại đạm đều đóng một vai trò khác nhau, nên không thể khẳng định loại đạm nào là tốt nhất, chỉ có tỷ lệ đạm nào là hợp lý cho trẻ mà thôi. Có thể lấy đạm trong sữa để ví dụ.

Trong sữa, mẹ thường quan tâm đến tỷ lệ đạm whey và casein là như thế nào. Trong khi đạm whey được cho là hấp thụ dễ dàng vào máu giúp tái tạo các tế bào nhanh hơn thì đạm casein lại được hấp thụ chậm hơn, lý tưởng cho việc cung cấp năng lượng ban đêm cho trẻ. Vì vậy, ngay cả trong sữa mẹ thì vẫn cần có hàm lượng đạm casein nhất định với tỷ lệ whey: casein là khoảng 60:40. Đây được cho là tỷ lệ lý tưởng nhất. Vì lý do đó, sữa mẹ là nguồn cung cấp đạm tốt nhất cho trẻ trong giai đoạn nhũ nhi.

Đối với sữa công thức, mẹ cần cân nhắc tỷ lệ đạm whey và đạm casein trong sữa, sao cho tỷ lệ này gần với sữa mẹ nhất. Theo Bác sĩ Chuyên Khoa 2 Nguyễn Thị Thu Hậu, Trưởng khoa Dinh dưỡng BV Nhi Đồng 2, “Đối với trẻ nhũ nhi, do hệ tiêu hóa của trẻ chưa trưởng thành, đạm casein khó hấp thu, dễ khiến trẻ bị nôn trớ, táo bón. Trong khi đó, đạm whey là thành phần căn bản của đạm sữa mẹ giúp trẻ hấp thu dễ dàng, giảm táo bón, giảm dị ứng và phát triển khỏe mạnh dài lâu.”.

Sự thật 4 : Mỗi giai đoạn phát triển, trẻ cần nguồn cung cấp đạm khác nhau

Nguồn tham khảo:

- Giáo sư Niels Raiha, Đại học Lund, Khoa Nhi, Bệnh viện đa khoa Malmö, Loạt bài trong Hội thảo Dinh dưỡng Nestlé năm 1994.

- Koletzko B et al., Am J Clin Nutr 2009; 89(Suppl): 1502S-1508S.

- Weber M et al., Am J Clin Nutr. 19 tháng 3 năm 2014 [Epub ahead of print