Giá điện ở Việt Nam quá rẻ nên không cần tiết kiệm?

Tại Hội nghị "Tổng kết 5 năm triển khai thực hiện Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả", ông Đỗ Đức Quân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Năng lượng cho biết, trong thời gian ngắn sắp tới, các nguồn năng lượng sơ cấp trong nước sẽ không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ năng lượng của nền kinh tế. Nước ta sẽ chuyển từ một nước xuất khẩu năng lượng sang nhập khẩu thuần về năng lượng.

Giá bán điện lẻ bình quân ở Việt Nam thấp hơn đáng kể so với Trung Quốc, Thái Lan. Ảnh minh họa

Theo đó, nước ta sẽ bắt đầu phải nhập khẩu than cho phát điện từ năm 2017 và dự kiến nhập khẩu khí hóa lỏng từ năm 2023 để đảm bảo nguồn năng lượng cung ứng cho nền kinh tế.

Trong bối cảnh mới đây, Quốc hội đã phê chuẩn việc dừng các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận thì việc tìm các giải pháp cung ứng đầy đủ nguồn năng lượng cho phát triển kinh tế trong tương lai là vấn đề quan trọng và cấp bách.

Theo ông, để giảm thiểu sự phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu thì việc phát triển năng lượng tái tạo và thực hiện các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả đóng vai trò ngày càng quan trọng. Tuy nhiên, hiện nay giá thành năng lượng tái tạo như nhiệt điện mặt trời, gió…còn cao, chưa có khả năng cạnh tranh nên sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả cần ưu tiên thực hiện.

Mặc dù cường độ năng lượng của nước ta đã giảm đáng kể trong giai đoạn 2011- 2015 tuy nhiên vẫn ở mức rất cao so với khu vực và thế giới (cao hơn 1,4 lần so với Malaysia và hơn 5 lần so với Nhật Bản).

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, các ngành công nghiệp Việt Nam có tiềm năng kỹ thuật về tiết kiệm năng lượng từ 25- 40%.

Song theo đánh giá của Tổng Cục Năng lượng, nhận thức của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân về trách nhiệm sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả còn thấp. Doanh nghiệp không muốn chọn giải pháp tiết kiệm năng lượng vì vốn đầu tư ban đầu cao hơn các thiết bị thông thường.

Mặt khác, theo lãnh đạo Tổng cục Năng lượng, giá năng lượng thấp đang là rào cản cho việc triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng, làm giảm hiệu quả kinh tế, giảm động lực của doanh nghiệp, người dân trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả.

“Hiện nay, giá năng lượng nói chung và giá điện nói riêng của nước ta tương đối thấp nếu so sánh với các nước trong khu vực và trên thế giới. Giá bán lẻ điện bình quân hiện nay là 1.622 đồng/kWh, tương đương với 7,31 US cent/kWh. Giá điện của Việt Nam thấp hơn đáng kể nếu so với Trung Quốc (10,04 cent/kWh), Thái Lan (11,81 cent/kWh), chỉ cao hơn Indonesia (6,72 cent/kWh) là quốc gia còn duy trì cơ chế bao cấp giá năng lượng”, ông Quân cho hay.

Tại Hội nghị, đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng cho rằng, giá điện ở Việt Nam còn thấp so với thế giới và khu vực, dẫn tới khách hàng không quan tâm tiết kiệm điện.

“Các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cũng lợi dụng chính sách giá điện rẻ cho sản xuất công nghiệp để mang những nhà máy có công nghệ lạc hậu, hiệu suất thấp để sản xuất, xuất khẩu kiếm lời ở Việt Nam”, đại diện EVN cho biết.