Hà Văn Thắm - hành trình đỉnh cao và vực sâu

Vàng son

Bị cáo Hà Văn Thắm (SN 1972, nguyên quán xã An Hà, huyện Lạng Giang, Bắc Giang) vốn là cựu Chủ tịch Tập đoàn Đại Dương, Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đại Dương, Chủ tịch CTCP Khách sạn và dịch vụ Đại Dương (Ocean Hospitality); Chủ tịch CTCP Bán lẻ và quản lý bất động sản Đại Dương (Ocean Retail)...

Năm 2012, ông Hà Văn Thắm đứng thứ 8 trong số những người giàu nhất thị trường chứng khoán Việt Nam với lượng cổ phiếu trị giá 1.800 tỷ đồng.

Nhiều năm liền người này nằm trong danh sách top 10 người giàu nhất sàn chứng khoán Việt Nam. Đến năm 2014, với tổng tài sản ước lượng trên 1 tỷ USD, ông Thắm được cho là người giàu thứ hai ở Việt Nam.

Chia sẻ trên báo chí thời điểm bỏ tiền ra mua Ngân hàng Nông thôn Hải Hưng (NTHH), giờ là OceanBank, ông Hà Văn Thắm kể rằng, vào năm 2003 - 2004 tình cờ gặp một cổ đông muốn bán cổ phần của ngân hàng NTHH nên thích thì mua.

Hà Văn Thắm khi còn ở đỉnh cao sự nghiệp (ảnh tư liệu)

Sau khi hoạt động với mô hình mới dưới sự dẫn dắt của ông Hà Văn Thắm, từ mức vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng cuối năm 2008, OceanBank đã có quy mô vốn 4.000 tỷ đồng chỉ 3 năm sau đó. Tổng tài sản tăng với tỷ lệ tương ứng từ hơn 14.000 tỷ đồng lên hơn 62.600 tỷ.

Ông Hà Văn Thắm cùng một số thành viên gia đình cũng sáng lập Tập đoàn Đại Dương vào năm 2007. Sau 6 năm, công ty này đã tăng vốn từ 10 tỷ đồng lên 3.000 tỷ đồng.

Tập đoàn Đại Dương dưới thời ông Thắm làm Chủ tịch kinh doanh đa dạng trong nhiều lĩnh vực: từ bất động sản, khách sạn, tài chính, truyền thông... Trong đó, bất động sản được xác định là mảng chiến lược với các dự án đầu tư lớn ở nhiều thành phố như: Hà Nội, TP HCM, Nha Trang, Đà Nẵng, Vinh, Quảng Ninh.

Một bước xuống vực sâu

Khi đang ở đỉnh cao sự nghiệp, ông Hà Văn Thắm một bước bước xuống vực sâu bởi những quyết định sai lầm, vi phạm pháp luật tại OceanBank.

Những việc làm trái pháp luật khi điều hành hoạt động của OceanBank đã không qua mặt được cơ quan bảo vệ pháp luật. Ngày 24/10/2014, ông Hà Văn Thắm đã bị khởi tố, bắt giam để phục vụ công tác điều tra.

Và một Hà Văn Thắm co ro trước vành móng ngựa. (ảnh: HC)

Theo xác định của cơ quan điều tra, các quyết định của ông Hà Văn Thắm đã gây nhiều hậu quả nghiêm trọng, làm tổn hại cho OceanBank trong giai đoạn trước năm 2014.

Hôm nay, đứng trước vành móng ngựa, bị cáo Hà Văn Thắm bị truy tố, xét xử về các tội danh: Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Đại gia một thời này sẽ phải đối mặt với mức án cao nhất là 30 năm tù.

Theo cáo trạng, cuối năm 2008, Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN) ký thỏa thuận và trở thành cổ đông, đối tác chiến lược của OceanBank, đồng thời giới thiệu Nguyễn Xuân Sơn làm thành viên HĐQT và Tổng giám đốc của OceanBank.

Đầu năm 2009, hai ông Sơn và Thắm bàn bạc về việc huy động vốn cho OceanBank. Ông Sơn đã chủ động đề nghị với ông Thắm về việc OceanBank phải chi cho mình ngoài lãi suất tiền gửi quy định trong hợp đồng với mức trên, dưới 1%/năm/tổng số tiền gửi để huy động vốn từ nhóm khách hàng dầu khí.

Ông Hà Văn Thắm chấp nhận đề nghị của Nguyễn Xuân Sơn. Nhưng để có tiền chi cho Sơn, OceanBank phải tăng lãi suất khi cho vay nhằm đảm bảo ngân hàng không bị lỗ, trong khi ngân hàng nhà nước (NHNN) lại quy định trần lãi suất, nên muốn “vượt trần” thì cần có một công ty sân sau đứng ra thu phần chênh lệch này.

Sau đó, ông Thắm đưa Phạm Hoàng Giang (Phó phòng Pháp chế – khối tuân thủ OceanBank) về BSC làm tổng giám đốc để điều hành hoạt động công ty này và giao cho Nguyễn Văn Hoàn, Phó tổng giám đốc phụ trách tín dụng, thông báo chủ trương và triển khai thực hiện hoạt động “thu phí” chênh lệch lãi suất trên toàn hệ thống Oceanbank.

Cơ quan chức năng xác định tổng số tiền OceanBank bị thiệt hại là hơn 1.500 tỷ đồng và Hà Văn Thắm phải chịu trách nhiệm chính về số tiền trên.