Nếu không làm thép sẽ tạo ra nhập siêu lớn

Bộ Công Thương vừa có báo cáo về tình hình sản xuất thép và dự báo thị trường thép trong thời gian tới.

Theo đó, Bộ Công Thương đánh giá cả thế giới đang đối mặt với nguy cơ khủng hoảng thép. Đến năm 2020, Việt Nam cần bổ sung thêm khoảng 6 triệu tấn công suất thép phôi xây dựng có quy mô lớn, để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng trong nước.

Hiện nay Việt Nam mới chỉ có duy nhất dự án Liên hợp thép Formosa Hà Tĩnh sản xuất thép cán nguội với công suất 7,5 triệu tấn, sử dụng lò cao dung tích 4.530 m3 đã được đầu tư xây dựng. Khi đi vào hoạt động sẽ là khu liên hợp thép đầu tiên tại Việt Nam sản xuất được các sản phẩm thép tấm cán nóng sẽ làm thay đổi diện mạo ngành thép Việt Nam.

Tuy nhiên, sự cố tháng 5-2014 và sự cố về môi trường vừa qua khiến dự án đang bị chậm tiến độ. Ngoài dự án Formosa, trong thời gian tới ngành thép Việt Nam không có dự án sản xuất thép tấm cán nóng được triển khai, nhập siêu ngành thép đối với chủng loại này sẽ tiếp tục gia tăng. 

Theo Bộ Công Thương, quá trình rà soát quy hoạch cho thấy đến năm 2020 cả nước sẽ thiếu hụt khoảng 15 triệu tấn thép thô, đến năm 2025, thiếu hụt sẽ vượt mức 20 triệu tấn thép thô, nhập siêu ngành thép sẽ ngày càng trầm trọng hơn.

Trước đây, do các doanh nghiệp trong nước không đủ năng lực tài chính và kỹ thuật nên Việt Nam phải kêu gọi các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư các khu luyện thép liên hợp. Đến nay, một số doanh nghiệp Việt Nam đã có đủ năng lực, có thể đầu tư các tổ hợp thép có quy mô lớn mà không cần đến các nhà đầu tư nước FDI.

Bộ Công Thương cho rằng nếu chúng ta không phát triển các dự án khu liên hợp luyện thép sẽ gây ra tình trạng nhập siêu lớn cho nền kinh tế, ảnh hưởng lớn tới sự ổn định kinh tế vĩ mô của đất nước. Trong thời gian qua Bộ Công Thương đã tiến hành các biện pháp tự vệ đối với một số sản phẩm thép nhập khẩu có trợ giá của nước ngoài. Giai đoạn này là thời điểm thích hợp để Việt Nam phát triển ngành công nghiệp thép.

Bộ Công Thương cũng dẫn thông tin thống kê của Hiệp hội Thép thế giới, sản xuất thép từ quặng sắt sử dụng công nghệ lò cao - lò thổi là công nghệ chính sản xuất thép thế giới hiện nay.  Một thực tế có hàng trăm tổ hợp thép lớn trên thế giới hoạt động ở cả vùng ven biển hoặc sâu trong lục địa. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại hầu hết nhà máy đều chưa xảy ra sự cố lớn về môi trường…

“Vấn đề mấu chốt là các dự án thép phải thực hiện nghiêm túc việc đầu tư, từng khâu công nghệ, cũng như toàn nhà máy phải có đầy đủ thiết bị xử lý ô nhiễm môi trường, người vận hành phải tuân thủ đúng quy trình vận hành mà công nghệ đã đặt ra. Bên cạnh đó, các cơ quan quản lý nhà nước phải tăng cường máy móc thiết bị để giám sát chặt chẽ các hoạt động xả thải, xử lý chất thải, tránh tình trạng chất thải chưa xử lý triệt để đã thải ra môi trường" - Bộ Công Thương nêu quan điểm.