Giá dầu giảm khiến nhiều đại gia năng lượng rút khỏi VN

Ảnh minh họa

Cuộc tháo chạy

Liên quan đến câu chuyện các "ông lớn" dầu khí đang lần lượt rút lui khỏi Việt Nam, gần đây nhất phải kể đến việc dừng siêu dự án lọc dầu 22 tỉ USD. Cụ thể, vừa qua, lãnh đạo tỉnh Bình Định đã quyết định chấm dứt Dự án Tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội do không đảm bảo tính khả thi, chậm trễ kéo dài, và gây ảnh hưởng lớn đến tình hình thu hút doanh nghiệp khác đầu tư vào khu kinh tế Nhơn Hội.

Về phía Tập đoàn PTT, vào cuối tháng 6 vừa qua, tập đoàn này cũng thông tin cho biết nguyên nhân hoãn kế hoạch xây dựng Tổ hợp lọc hóa dầu Nhơn Hội là do hiện nay thị trường dầu thế giới đang ở trong bối cảnh biến động nên tập đoàn cần xem xét và cân nhắc thêm việc đầu tư trong tương lai.

Được biết vốn đầu tư ban đầu của dự án này ban đầu là 28 tỉ USD, nhưng sau đó rút xuống còn 22 tỉ USD. Theo tính toán, dự án lọc hóa dầu Nhơn Hội nếu đi vào hoạt động sẽ đóng góp 3-4% GDP cả nước và khoảng 40% GDP cho Bình Định, tạo việc làm trực tiếp cho khoảng 30.000 người lao động và khoảng 100.000 lao động gián tiếp.

Một "đại gia" năng lượng khác đến từ Nga là Gazprom Neft vào đầu năm nay cũng quyết định ngừng mua 49% cổ phần Nhà máy lọc dầu Dung Quất. Sau khi không thỏa mãn với những điều kiện mà phía Việt Nam đề xuất, Tập đoàn dầu khí Gazprom Neft đã quyết định ngừng kế hoạch mua số cổ phần trên của Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) với lo ngại đầu tư sinh lợi thấp. Tuy nhiên, tập đoàn cho biết vẫn sẵn sàng tham gia dự án này, nhưng điều quan trọng là phân định được các chỉ số hiệu suất kinh doanh. 

Trước đó vào tháng 11.2013, Gazprom Neft và Petro Vietnam đã ký một thỏa thuận khung về các nguyên tắc chính về việc mua cổ phần nhà máy lọc dầu Dung Quất và hiện đại hóa nhà máy này. Theo đó, Gazprom có kế hoạch mua 49% cổ phần và đề xuất phương án mở rộng nhà máy lọc dầu Dung Quất với vốn đầu tư khoảng 1,5 - 3 tỉ USD.

"Ủng hộ các nhà đầu tư rút lui"

Bàn về vấn đề này, GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho biết trữ lượng dầu của Việt Nam hiện không nhiều lắm, mỗi năm khai thác 14-15 triệu tấn dầu thô, như vậy chỉ 15-20 năm nữa là hết dầu. Nếu nhập dầu thô để sản xuất dầu tinh ở Việt Nam, rồi xuất khẩu thì giá trị gia tăng chỉ thêm 10%.

"Theo đó, tôi hoàn toàn ủng hộ việc các nhà đầu tư ngoại rút khỏi những dự án lọc dầu ở Việt Nam. Thời gian qua, nguồn cung dầu trên thế giới cũng đang ở tình trạng dư thừa nên giá dầu giảm mạnh. Việc các tập đoàn đầu tư vào các dự án cũng không lãi lời được bao nhiêu nên họ phải quyết định dừng", GS Mại bày tỏ.

GS Nguyễn Mại cũng cho biết thêm, từ lâu ông đã không ủng hộ việc có thêm nhà máy lọc dầu vì ông cho rằng công suất các nhà máy như trong quy hoạch dầu khí đã là đủ rồi. 

"Chúng ta có nhiều hiệp định thương mại tự do mới, có cơ hội chọn các nhà đầu tư vào công nghệ cao, thân thiện với môi trường, tiết kiệm năng lượng thì dại gì chọn lọc dầu", GS Nguyễn Mại nhấn mạnh.

Bàn về vấn đề này, nhiều chuyên gia kinh tế khác cũng đồng thuận cho rằng tình hình hiện nay chính là cơ hội để thay đổi, để cơ cấu lại kinh tế để chuyển đổi mô hình tăng trưởng.